Tiềm năng kinh tế của ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam
Trong bối cảnh công nghệ số hóa đang thâm nhập sâu rộng vào mọi lĩnh vực, ngành trí tuệ nhân tạo (AI) ở Việt Nam không chỉ là một xu thế nổi bật mà còn là một động lực phát triển kinh tế quốc gia. Với tiềm năng đóng góp lớn vào GDP và khả năng cải thiện năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, AI hứa hẹn sẽ trở thành một trong những trụ cột thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
Theo báo cáo của Google, trí tuệ nhân tạo có thể đóng góp gần 12% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) Việt Nam vào năm 2030, đồng nghĩa với việc tạo ra giá trị lên tới 79,3 tỷ USD cho doanh nghiệp. Để hiện thực hóa điều này, Chính phủ Việt Nam đã không ngừng đầu tư vào AI với việc ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu và phát triển ứng dụng cho đến năm 2030.
Ngành AI được kỳ vọng sẽ trở thành đòn bẩy cho nền kinh tế số Việt Nam, nơi mà tốc độ tăng trưởng hàng năm đang đạt mức 20%, nhanh chóng trở thành nền kinh tế số phát triển nhanh nhất Đông Nam Á. Chính vì vậy, việc ứng dụng AI không chỉ giới hạn ở công nghệ thông tin mà còn mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác như y tế, tài chính, và logistics, từ đó tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và nâng cao hiệu quả vận hành.
Với sự hỗ trợ từ Chính phủ và cộng đồng quốc tế, đặc biệt là sự phối hợp cùng các tập đoàn công nghệ lớn như Google, Nvidia, hệ sinh thái AI tại Việt Nam đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện. Một số chương trình như tăng tốc khởi nghiệp AI do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và JICA thực hiện đã giúp gia tăng sức cạnh tranh cho startup giai đoạn đầu, đồng thời thu hút đầu tư từ các quỹ quốc tế.
Sự phát triển mạnh mẽ của AI không chỉ đem lại lợi ích kinh tế trực tiếp mà còn khẳng định vai trò của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ số trên bản đồ thế giới. Điều này cũng mở ra cơ hội lớn cho sinh viên, lập trình viên mới, và các doanh nghiệp trước thách thức chuyển đổi số. Những tổ chức hoặc cá nhân nào đầu tư vào trí tuệ nhân tạo ngay từ bây giờ sẽ có cơ hội phát triển và chiếm lĩnh thị phần trong tương lai. Nếu bạn quan tâm đến ngành công nghệ và ứng dụng cụ thể tại Việt Nam, hãy đầu tư thời gian tìm hiểu và nắm bắt cơ hội từ sự bùng nổ của AI ngay hôm nay.
Chính sách hỗ trợ cho ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam
Ngành trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam đã nhận được sự quan tâm và hỗ trợ mạnh mẽ từ phía Chính phủ, nhằm biến AI trở thành lực đẩy cho sự phát triển kinh tế và góp phần hiện đại hóa đất nước. Quyết tâm này thể hiện rõ nét qua các chính sách hỗ trợ cụ thể được triển khai trong thời gian gần đây.
Thu hút chuyên gia AI hàng đầu: Với mục tiêu phát triển đội ngũ nhân lực lớn mạnh và chất lượng cao, Bộ Khoa học và Công nghệ đã xây dựng một chiến lược rõ ràng để thu hút 100 chuyên gia giỏi từ trong và ngoài nước. Đây không chỉ là nỗ lực để đổi mới sáng tạo mà còn đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của ngành công nghệ mũi nhọn này tại Việt Nam.
Ưu đãi cho công nghiệp công nghệ số: Chính phủ đã và đang áp dụng những ưu đãi đặc thù nhất cho các ngành công nghiệp công nghệ số, nổi bật là phát triển và ứng dụng AI, nghiên cứu và sản xuất chip bán dẫn. Những hoạt động này được xếp vào nhóm ngành nghề được ưu đãi đầu tư, mở ra cơ hội lớn cho cả doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Điều này đã kích thích làn sóng khởi nghiệp và đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam.
Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox): Nhằm khuyến khích đột phá trong nghiên cứu và phát triển, Việt Nam đã và đang thử nghiệm cơ chế “sandbox” - nơi mà các doanh nghiệp có thể thử nghiệm sản phẩm và dịch vụ sử dụng công nghệ mới mà không lo ngại về trách nhiệm pháp lý. Đây là một bước đi tiên phong trong việc tạo môi trường thuận lợi để phát triển AI một cách an toàn và bền vững.
Xây dựng nền tảng dữ liệu chiến lược: Để hỗ trợ sự phát triển của các startup, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia kết hợp với JICA đã xây dựng báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025”. Đây là cơ sở cho việc hoạch định chính sách, chiến lược phát triển cũng như các chương trình tăng tốc khởi nghiệp AI. Điều này không chỉ giúp tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia mà còn thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Đối với những ai quan tâm đến công nghệ và áp dụng AI trong các ngành nghề khác, những chính sách và hạ tầng dữ liệu này mở ra nhiều cơ hội mới để phát triển.
Phát triển nhân lực chất lượng cao: Chính phủ đã và đang triển khai mạnh mẽ các chương trình đào tạo, từ các khóa học ngắn hạn đến đào tạo dài hạn, nhằm tạo ra một thế hệ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động AI. Những nỗ lực này sẽ giúp Việt Nam không chỉ trở thành một trung tâm phát triển AI trong khu vực mà còn thu hút các nhà đầu tư quốc tế.
Những chính sách hỗ trợ cho ngành trí tuệ nhân tạo đang đặt nền móng vững chắc cho một hệ sinh thái AI tự chủ, bền vững và nhân văn, mở ra tiềm năng biến Việt Nam trở thành một quốc gia uy tín trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo ở khu vực và trên thế giới.
Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam
Ngành trí tuệ nhân tạo (AI) đang không ngừng phát triển và đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi số tại Việt Nam. Trong bối cảnh toàn cầu, Việt Nam nổi lên là một trong những trung tâm sáng tạo đổi mới trong lĩnh vực AI, nhờ vào hệ sinh thái khởi nghiệp đang lớn mạnh với sự hỗ trợ từ chính phủ, doanh nghiệp trong nước và các đối tác quốc tế.
Năm 2024, Việt Nam đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể số lượng công ty khởi nghiệp từ 60 vào năm 2021 lên tới 278 công ty. Điều này minh chứng cho quy mô và tiềm năng không thể phủ nhận của ngành AI trong nước. Theo dự báo, giá trị kinh tế mà AI có thể tạo ra tại Việt Nam có thể đạt tới 120-130 tỷ USD vào năm 2040.
Một phần lớn sự phát triển này đến từ sự hỗ trợ mạnh mẽ của các tập đoàn công nghệ lớn và chiến lược quốc gia. Các công ty như Viettel, CMC, VNPT và FPT đã đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng AI nhằm phục vụ đa dạng các lĩnh vực. Chính phủ Việt Nam đã bán phát hành chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030, định hướng AI trở thành động lực kinh tế chính.
Sự hợp tác quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Chẳng hạn, Google đã phối hợp với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) tổ chức chương trình đào tạo nguồn nhân lực số chất lượng cao, hỗ trợ startup qua Google for Startups và nâng cao kỹ năng phát triển viên qua Google for Developers. Gần 100 startup từ các chương trình này đã phát triển sản phẩm và dịch vụ cải tiến, phục vụ hơn 300.000 khách hàng trên toàn quốc và tạo ra hơn 300 việc làm mới.
Hiện nay, Việt Nam đã và đang hình thành một hệ sinh thái AI khá đầy đủ với các doanh nghiệp cung cấp hạ tầng kỹ thuật số, giải pháp AI chuyên biệt cho từng ngành nghề và cộng đồng nhà phát triển năng động. Đây là một nền tảng quan trọng đưa Việt Nam trở thành trung tâm AI của khu vực Đông Nam Á.
Sự kết hợp hài hòa và đồng bộ giữa chính sách định hướng của nhà nước, nguồn lực từ các tập đoàn công nghệ và tinh thần khởi nghiệp sôi nổi của giới trẻ Việt Nam chính là chìa khóa để hệ sinh thái khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam vươn tầm quốc tế. Điều này không chỉ tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên số mà còn khẳng định vị trí của Việt Nam trên bản đồ AI thế giới.
Vai trò của doanh nghiệp công nghệ số trong ngành trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam
Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của ngành trí tuệ nhân tạo (AI) nhờ vào lực đẩy quan trọng từ các doanh nghiệp công nghệ số. Với con số ấn tượng năm 2024, có khoảng 54.500 doanh nghiệp và hơn 1,2 triệu lao động trong lĩnh vực này, tổng doanh thu gần 152 tỷ USD, các doanh nghiệp công nghệ số đã và đang trở thành trụ cột chính trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 tại Việt Nam.
Đầu tiên, các doanh nghiệp công nghệ số đóng vai trò như những đầu tàu nghiên cứu và ứng dụng AI. Các tập đoàn lớn như FPT, Viettel hay VNPT đã tiên phong trong nỗ lực nghiên cứu và phát triển công nghệ AI, mở rộng hợp tác quốc tế để ứng dụng những đột phá công nghệ vào đời sống và kinh doanh. Một ví dụ điển hình là FPT, họ xác định AI là trụ cột tăng trưởng trong thập kỷ mới. Bằng cách kết hợp mô hình hiện có với các sáng tạo đặc thù cho thị trường Việt Nam, FPT đang tìm cách làm chủ dữ liệu để phát triển sản phẩm và dịch vụ tối ưu.
Thứ hai, AI giúp các doanh nghiệp tăng năng suất lao động và thúc đẩy tự động hóa mạnh mẽ. Theo các nghiên cứu, AI có khả năng tự động hóa từ 40-70% các công đoạn thủ công, tạo điều kiện cho nhân viên tập trung vào các nhiệm vụ giá trị cao hơn. Trong các lĩnh vực như tài chính – ngân hàng, viễn thông, y tế hay dịch vụ hành chính công, sự ứng dụng AI ngày càng trở nên thiết yếu và phổ biến.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp công nghệ số cũng là nhân tố chính thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chính phủ đã ban hành chiến lược phát triển AI đến năm 2030 nhằm biến Việt Nam thành trung tâm đổi mới sáng tạo về AI của khu vực ASEAN và có tầm ảnh hưởng thế giới. Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước và khu vực tư nhân đã giúp xây dựng hệ sinh thái dữ liệu mở cùng các chính sách thông minh nhằm tạo điều kiện cho ngành công nghệ AI phát triển mạnh mẽ.
Cuối cùng, việc phát triển nền tảng chuyên biệt theo ngành dọc là một xu hướng đáng chú ý. Các doanh nghiệp như FPT đã xây dựng nền tảng I2 cho giám sát chất lượng, dự đoán bảo trì thiết bị và tối ưu hóa hoạt động nhà máy. Đây là minh chứng cụ thể cho việc AI không chỉ là một xu hướng diện rộng mà còn sâu sắc vào từng ngành cụ thể, giúp nâng cao hiệu quả kinh doanh và chuyên môn hóa theo từng thị trường mục tiêu.
Tóm lại, vai trò của các doanh nghiệp công nghệ số ở Việt Nam không đơn thuần chỉ dừng lại ở việc phát triển sản phẩm hay dịch vụ dựa trên AI, mà còn là lực lượng tiên phong thúc đẩy sự chuyển đổi số toàn diện. Điều này không chỉ góp phần nâng cao năng suất lao động mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh quốc gia trên bản đồ trí tuệ nhân tạo toàn cầu.
